रोमन क्याथोलिक चर्चका पहिलो ल्याटिन अमेरिकी नेता पोप फ्रान्सिसको निधन भएको छ। भ्याटिकनले सोमबार एक भिडियो सन्देश जारी गर्दै उनको निधनको घोषणा गरेको हो। चर्चलाई सुधार गर्ने प्रयासमा विभाजन र तनावले ग्रस्त उनको शासनकाल समाप्त भएको छ।
उनी ८८ वर्षका थिए र हालै मात्र दोहोरो निमोनियाबाट निको भएका थिए।
"प्रिय दाजुभाइ तथा दिदीबहिनीहरू, गहिरो दुःखका साथ म हाम्रा परमपिता फ्रान्सिसको निधनको घोषणा गर्दछु," कार्डिनल केभिन फरेलले भ्याटिकनको टिभी च्यानलमा भने। "आज बिहान ७:३५ मा रोमका विशप फ्रान्सिस पिताको घरमा फर्कनुभयो।"
जर्ज मारियो बर्गोग्लियो १३ मार्च २०१३ मा पोपमा निर्वाचित भएका थिए। गरिबप्रति चिन्ता देखाउने अर्जेन्टिनी धर्मगुरुलाई बाहिरी व्यक्ति मान्ने चर्चका धेरै विश्लेषकहरूलाई उनको निर्वाचनले आश्चर्यचकित तुल्याएको थियो।
उनले आफ्नो भूमिकामा सरलता देखाउन खोजे र आफ्ना पूर्ववर्तीहरूले प्रयोग गरेको अपोस्टोलिक प्यालेसमा रहेको भव्य पोप अपार्टमेन्ट कहिल्यै प्रयोग गरेनन्। उनले आफ्नो "मानसिक स्वास्थ्य" को लागि सामुदायिक वातावरणमा बस्न रुचाएको बताएका थिए।
उनले बाल यौन दुर्व्यवहारको काण्ड र भ्याटिकनको नौकरशाहीमा भइरहेको झगडाको कारण आक्रमणमा परेको चर्चलाई विरासतमा पाएका थिए। त्यसैले उनलाई व्यवस्था पुनर्स्थापित गर्ने स्पष्ट जनादेशका साथ निर्वाचित गरिएको थियो।
तर, उनको कार्यकाल बढ्दै जाँदा उनले रुढीवादीहरूबाट चर्को आलोचनाको सामना गर्नुपर्यो, जसले उनलाई परम्परालाई नष्ट गरेको आरोप लगाए। उनले प्रगतिशीलहरूको पनि आक्रोश झेल्नुपर्यो, जसले उनले २ हजार वर्ष पुरानो चर्चलाई पुन: आकार दिन धेरै गर्नुपर्ने महसुस गरेका थिए।
आन्तरिक मतभेदसँग संघर्ष गरे पनि फ्रान्सिस एक विश्वव्यापी सुपरस्टार बने। उनले आफ्नो धेरै विदेश यात्रामा ठूलो भीडलाई आकर्षित गरे किनकि उनले अथक रूपमा अन्तरधार्मिक संवाद र शान्तिको प्रवर्द्धन गरे। आप्रवासी जस्ता सीमान्तकृतहरूको पक्ष लिए।
आधुनिक युगमा अद्वितीय रूपमा फ्रान्सिसको शासनकालमा भ्याटिकनमा सेतो वस्त्र लगाउने दुई जना थिए। उनका पूर्ववर्ती बेनेडिक्टले २०१३ मा आफ्नो अप्रत्याशित राजीनामापछि होली सीमा बसिरहने विकल्प रोजेका थिए, जसले नयाँ पोपको लागि बाटो खोलेको थियो। रुढीवादी आन्दोलनका नायक बेनेडिक्टको डिसेम्बर २०२२ मा निधन भयो।
फेब्रुअरी २०२५ सम्ममा फ्रान्सिसले लगभग ८०% कार्डिनल निर्वाचकहरू नियुक्त गरेका थिए जसले अर्को पोपको छनोट गर्नेछन्। यसले परम्परावादीहरूबाट कडा विरोध भए पनि उनका उत्तराधिकारीले उनका प्रगतिशील नीतिहरू जारी राख्ने सम्भावना बढेको छ।
