अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले शनिबार भारत र पाकिस्तानबीच एक-अर्काका सैन्य संरचनामा आक्रमण र प्रत्याक्रमणको चार दिनपछि "पूर्ण र तत्काल युद्धविराम" मा सहमति भएको बताएका छन्। पाकिस्तानका विदेशमन्त्रीले पनि दुवै देशले "तत्काल प्रभाव" बाट युद्धविराममा सहमति जनाएको बताएका छन्। भारतीय विदेश मन्त्रालयले भारतीय समय अनुसार साँझ ५ बजे (११३० जीएमटी) बाट युद्धविराम सुरु हुने जनाएको छ।
"संयुक्त राज्य अमेरिकाको मध्यस्थतामा भएको लामो रातको वार्तापछि, मलाई यो घोषणा गर्न खुसी लागेको छ कि भारत र पाकिस्तान पूर्ण र तत्काल युद्धविराममा सहमत भएका छन्। दुवै देशलाई साझा बुद्धि र महान् बुद्धिको प्रयोग गरेकोमा बधाई छ," ट्रम्पले ट्रुथ सोसलमा एक पोस्टमा भनेका छन्।
यो घोषणा यस्तो दिन आएको छ, जब पाकिस्तानको सैन्य निकायले आणविक हतियारको निरीक्षण गर्ने एक उच्च सैन्य र नागरिक निकायको बैठक बस्ने बताएपछि दुवै देशले आणविक हतियार प्रयोग गर्न सक्ने डर बढेको थियो। तर पाकिस्तानका रक्षामन्त्रीले पछि त्यस्तो कुनै बैठक तय नभएको बताएका थिए।
दुवै पक्षका अधिकारीहरूले पनि दिनभरिको घटनाक्रमपछि एक कदम पछाडि हट्ने इच्छा देखाएका छन्, किनकि दुवै पक्षमा गरी ६६ जना सर्वसाधारणको मृत्यु भएको थियो। पाकिस्तानका विदेशमन्त्री इशाक डारले एक्समा पोस्ट गर्दै भनेका छन्, "पाकिस्तान र भारत तत्काल प्रभावबाट युद्धविराममा सहमत भएका छन्। पाकिस्तानले आफ्नो सार्वभौमसत्ता र क्षेत्रीय अखण्डतामा सम्झौता नगरी क्षेत्रमा शान्ति र सुरक्षाका लागि सधैँ प्रयास गरेको छ!"
भारतीय विदेश मन्त्रालयले पाकिस्तानका सैन्य अपरेशन प्रमुखले शनिबार दिउँसो आफ्ना भारतीय समकक्षीलाई फोन गरेको र दुवै पक्षले सबै प्रकारका गोलाबारी रोक्न सहमत भएको जनाएको छ। दुवै प्रमुखले मे १२ मा फेरि एकपटक कुरा गर्ने मन्त्रालयले थप जानकारी दिएको छ।
गत बुधबार भारतले पाकिस्तानी कश्मीर र पाकिस्तानमा "आतंकवादी पूर्वाधार" मा आक्रमण गरेको थियो। त्यसको दुई हप्ताअघि भारतीय कश्मीरमा हिन्दू पर्यटकहरूमाथि भएको आक्रमणमा २६ जना मारिएका थिए। पाकिस्तानले पर्यटक आक्रमणमा आफ्नो संलग्नता रहेको आरोप अस्वीकार गरेको छ। त्यसयता दुवै देशले सीमापार गोलाबारी गरेका छन् र एकअर्काको हवाई क्षेत्रमा ड्रोन र मिसाइलहरू पठाएका छन्।
सन् १९४७ मा ब्रिटिस औपनिवेशिक शासनको अन्त्यपछि जन्मिएदेखि नै कश्मीरलाई लिएर दुवै देशबीच विवाद छ। हिन्दू बहुल भारत र इस्लामिक पाकिस्तान दुवैले सम्पूर्ण कश्मीरलाई आफ्नो दाबी गर्छन्, तर आंशिक रूपमा शासन गर्छन्। उनीहरूले त्यसयता तीन पटक युद्ध लडेका छन्, जसमा दुई पटक कश्मीरका लागि लडाइँ भएको छ।
भारतले पाकिस्तानलाई सन् १९८९ मा सुरु भएको कश्मीरमा भएको विद्रोहको लागि जिम्मेवार ठहराएको छ, जसमा दशौं हजार मानिस मारिएका छन्। यसका साथै भारतले पाकिस्तानी इस्लामिक लडाकु समूहहरूलाई भारतमा अन्य आक्रमणहरूको लागि पनि जिम्मेवार ठहराएको छ। पाकिस्तानले यी दुवै आरोप अस्वीकार गरेको छ। पाकिस्तानले कश्मीरी पृथकतावादीहरूलाई नैतिक, राजनीतिक र कूटनीतिक समर्थन मात्र प्रदान गरेको बताउँदै आएको छ।
