१३ बैशाख २०८२ , शनिबार

बढ्दो मोटोपनाको समस्या: कसरी घटाउने तौल? जान्नुहोस् सन्तुलित जीवनशैलीका उपाय

News
१ बैशाख, काठमाण्डौँ ।

मोटोपना आज विश्वभरि नै धेरै मानिसहरूको साझा र गम्भीर स्वास्थ्य समस्या बन्दै गएको छ, जसले विभिन्न स्वास्थ्य जटिलताहरू निम्त्याउँछ। यसलाई घटाउन धेरैले उपायहरू खोजिरहेका हुन्छन्, तर तौल घटाउनु रातारात हुने प्रक्रिया नभई यसका लागि समय, धैर्य र निरन्तर प्रयासको आवश्यकता पर्दछ। स्वस्थ र दिगो रूपमा तौल घटाउनका लागि सही जीवनशैली अपनाउनु अनिवार्य छ, जसमा विभिन्न पक्षहरूको सन्तुलित संयोजन हुनुपर्छ।

तौल घटाउने यात्रामा सबैभन्दा पहिले सन्तुलित र कम क्यालोरीयुक्त आहार अपनाउनुपर्छ। यसको अर्थ प्रोटिन, स्वस्थ कार्बोहाइड्रेट र आवश्यक फ्याटको सन्तुलन मिलाएर खानु हो, जसमा ताजा फलफूल, हरिया सागसब्जी, गेडागुडी, दाल, अन्न र कम चिल्लोयुक्त दुग्ध पदार्थलाई प्राथमिकता दिनुपर्छ भने प्रशोधित खानेकुरा, अत्यधिक चिल्लो, तारेको, भुटेको, जंक फूड र गुलिया खानेकुराबाट टाढै बस्नुपर्छ। आहारसँगै, नियमित व्यायाम पनि उत्तिकै अनिवार्य छ। शारीरिक रूपमा सक्रिय रहन हप्तामा कम्तीमा ४ देखि ५ दिन, हरेक पटक ३० मिनेटदेखि १ घण्टासम्म मध्यम किसिमको व्यायाम गर्ने लक्ष्य राख्नुपर्छ, जसमा कार्डियो (दौडने, साइकल चलाउने), शक्ति प्रशिक्षण (वजन उठाउने) र लचिलोपन बढाउने अभ्यास (योग, स्ट्रेचिङ) समावेश गर्न सकिन्छ।

शारीरिक गतिविधिका साथै, पर्याप्त पानीको सेवन मार्फत शरीरलाई हाइड्रेटेड राख्नु पनि महत्वपूर्ण छ। दिनभरि पर्याप्त मात्रामा पानी पिउनाले मेटाबोलिज्मलाई सक्रिय बनाउन र शरीरबाट विषाक्त पदार्थ बाहिर निकाल्न मद्दत गर्छ। तौल घटाउने प्रयासमा अल्कोहल र मीठा पेय पदार्थको सेवन घटाउनु पनि उत्तिकै जरुरी हुन्छ, किनकि यिनीहरूमा क्यालोरीको मात्रा अत्यधिक हुन्छ र यसले तौल बढाउन सहयोग गर्छ; विशेषगरी सोडा, जुस र एनर्जी ड्रिंकबाट टाढा रहनुपर्छ। तनावको व्यवस्थापनलाई पनि बेवास्ता गर्नु हुँदैन, किनकि अत्यधिक तनावले शरीरमा 'कोर्टिसोल' हर्मोन बढाउँछ, जसले बोसो जम्मा हुन मद्दत गर्छ। ध्यान, योग जस्ता अभ्यासहरूले मानसिक शान्ति ल्याउँछन् र तनाव घटाउँछन्। पोषण, व्यायाम र तनाव व्यवस्थापनका अतिरिक्त, पर्याप्त निद्रा र विश्रामले पनि तौल घटाउन ठूलो भूमिका खेल्छ। हरेक रात ७ देखि ८ घण्टा गुणस्तरीय निद्रा लिँदा शरीरको हर्मोन सन्तुलनमा रहन्छ र मेटाबोलिज्मले सही ढंगले काम गर्छ। बजारमा पाइने विभिन्न सप्लिमेन्टहरूको प्रयोगबारे भने सावधानी अपनाउनुपर्छ र चिकित्सक वा स्वास्थ्यकर्मीसँग परामर्श लिएर मात्र प्रयोग गर्नुपर्छ।

अन्ततः, यी सबै उपायहरूको सही संयोजन र निरन्तरताले मात्र स्वस्थ रूपमा तौल घटाउन र त्यसलाई कायम राख्न सकिन्छ। तौल घटाउने यात्रामा धैर्य र निरन्तरता नै सफलताका मुख्य आधार हुन्।